Het groomen van de Aussie samengevat: doe alleen wat echt nodig is, kom met de schaar in principe alleen aan voeten, oren en staart, zorg in alle gevallen voor een zo natuurlijk mogelijk resultaat met zo min mogelijk knipsporen en houd die twee veel voorkomende woorden uit de standaard in gedachten: gemiddeld en middelmatig. Voor wie nog meer wil weten over het groomen van de Aussie: surf naar de website van Sea Level Australian Shepherds waar een aantal zeer informatieve webpagina's te vinden zijn.
een bewerking van dit artikel is gepubliceerd in Groomers Europe no. 4 2003
Vraag tien Aussie-eigenaren hoe ze hun hond groomen en je krijgt waarschijnlijk tien verschillende antwoorden. De een volstaat met een borstelbeurt en het weghalen van enkele haren, de ander is urenlang in de weer met föhn en foam. Als leidraad kunnen we de rasstandaard nemen, en daarin komen opvallend vaak de woorden gemiddeld en middelmatig voor. En die woorden maken het meteen duidelijk: de Australian Shepherd is géén flashy 'opborstelras'.
Een verzorgd voorkomen: zeker, maar de Aussie is beslist geen Old English Sheepdog of Schotse Herder langhaar, rassen waar de standaard bij het onderdeel vacht spreekt van overvloedig. Die term komt in de rasbeschrijving van de Australian Shepherd niet voor. De beharing van de Aussie is volgens de FCI-standaard van gemiddelde structuur, recht tot golvend, weerbestendig en van gemiddelde lengte. Hier komen we dus al twee keer het woord gemiddeld tegen.
De Australian Shepherd hoort een ondervacht te hebben. Die varieert in dikte, afhankelijk van het klimaat. Op het hoofd, de oren, de voorkant van de voorbenen en beneden de hakken hoort het haar kort en glad te zijn. De achterkant van de voorbenen en de broek zijn volgens de standaard middelmatig behaard. De kraag en halsbeharing zijn (daar heb je het woord weer) middelmatig. Kenmerkend is dat de reuen een meer uitgesproken kraag laten zien dan de teven. Niet typische vachten worden bij de Aussie als een ernstige fout aangemerkt.
Puppies hebben een wollige, dicht ingeplante vacht. Rond de zesde levensmaand maakt die puppypyjama langzaam plaats voor de volwassen jas. Licht borstelen en eventueel kammen om vuil te verwijderen en klitten voor te zijn is voor de puppyvacht voldoende. Het knip- en plukwerk komt later. Maar begin vroeg met vachtverzorging, doe desnoods alleen alsof. Jong geleerd is immers oud gedaan!
De meeste Australian Shepherds kennen tweemaal per jaar een flinke ruiperiode. Dat is de tijd om de loszittende ondervacht te verwijderen. Als je de vacht regelmatig aanpakt, zal deze zich blijven vernieuwen. Een Aussie haart sowieso het hele jaar door. Of, zoals de Amerikaanse auteur en Aussie-eigenaar Liz Palika het verwoordt: ,,Aussies shed. There is no way around it. That lush, thick, silky coat does shed. If dog hair in the house bothers you, don't get an Aussie.''
Zo hoort de vacht van de Aussiereu er uit te zien...
...en zo de vacht van de Aussieteef
Trimgereedschap voor de Aussie
van links naar rechts:
haren borstel
herderharkje
grove/middelfijne kam
fijne kam
gewone trimschaar
(halve) efileerschaar
nageltang
'Geweld' is bij de Aussievacht beslist niet nodig. Met scherp en snijdend materiaal loop je een groot risico de vacht te beschadigen. Met een herderharkje of slickerbrush komt zelfs in de dikste vachten het haar al gemakkelijk los. Werk de vacht over het hele lichaam (borst, nek, rug, buik, poten, broek, staart) goed tot aan de huid toe door. Zelf werk ik daarbij het liefst met achtereenvolgens een grove, middelfijne en eventueel fijne kam. Na wat borstel- en kamwerk springt de Aussie vanzelf al behoorlijk in model. Nu is het een kwestie van het bijwerken van oren, voeten en staart met behulp van de gewone trimschaar en de efileerschaar. Zelf gebruik ik de halve efileerschaar.
De vachtverzorging begint met het goed doorborstelen en kammen van de vacht om losse haren en eventuele klitten te verwijderen. De vacht van de Aussie is niet erg klitgevoelig. Een wekelijkse verzorgings- en controlebeurt volstaat. Als er verviltingen ontstaan, dan is dat meestal in het kroezende haar onder de oren, in het dikke pak vacht bij de broek of in oksels en liezen. Ze zijn doorgaans gemakkelijk los te kammen of knip ze eventueel voorzichtig weg.
Oren
Volgens de FCI-standaard zijn de oren van de Australian Shepherd driehoekig, van gemiddelde grootte en dikte en hoog aangezet aan het hoofd. Bij volle aandacht staan ze naar voren, maar ze kunnen ook als een rozenoor naar de zijkant afhangen. Overtollig haar dient te worden verwijderd. Vaak kom je met je vingers al een heel eind. Met name de vaak lichter gekleurde, pluizige en kroezende 'dreadlocks' op en achter de oren laten zich goed wegplukken. Met de efileerschaar kun je de binnenkant en de oorranden (en indien nodig nog de bovenkant) bijwerken.
Weg te plukken Aussie-dreadlocks onder het oor
de binnenzijde van het oor is 'opgeruimd'
Aussie met rozenoor.
Pas bij deze oorstand op voor 'vliegtuigoren'!
Wees vooral bij honden met een rozenoor niet te enthousiast met de efileerschaar. Zolang het oor naar voren hangt kan het resultaat er netjes uitzien, maar zodra de hond zijn oren naar achteren klapt wordt een deel van de binnenkant zichtbaar. Als er dan onder en achter het oor te veel haar is weggehaald, krijgt de hond een beetje een blotebillengezicht met vliegtuigoren! Zorg dus dat het oor de aansluiting met de kraagbeharing blijft houden.
Aussie met naar voren staand oor
Voeten
Aussievoeten horen ovaal van vorm te zijn. Ze zijn volgens de standaard compact met dicht aaneengesloten, goed gewelfde tenen. Knip aan de onderkant van de voor- en achtervoeten het overtollige haar dat tussen de voetzolen uitsteekt weg. Verwijder aan de bovenkant van de voor- en achtervoeten met de efileerschaar indien nodig de 'flossen' op de tenen. Pas daarbij op dat je niet te veel wegknipt, de tenen moeten gesloten blijven. Bovendien: hoe meer je aan de voet knipt, des te harder zal het haar terugkomen en hoe meer je weer moet bijwerken. Tot slot de afwerking: knip het haar rondom de voeten en nagels in model. De nagels kunnen indien nodig worden ingekort.
knip aan de onderkant het overtollige haar dat tussen de voetzolen uitsteekt weg
knip het haar rondom de voeten en nagels in model
Het haar achter op de voorpoten kan onderaan ietsje worden opgeknipt, tot pakweg halverwege het hoogste pootkussen. Voordeel daarvan is dat er minder vuil aan de voet blijft hangen, bovendien kun je er de 'polslijn' iets mee accentueren. De middenvoet hoort bij de Aussie heel lichtgebogen af te lopen. Niet loodrecht opknippen dus, maar iets schuin omhoog, weg van de voet. Laat de vlaggen aan de achterkant van de voorpoten ongemoeid: alleen kammen, niet knippen.
Overtollig en uitstekend haar achter op de hakken kun je met de efileerschaar verwijderen. Bij veel showhonden worden de hakken nog wel eens wat opgekamd om de hoeking van de achterhand te accentueren. Voor datzelfde doel kun je ook de binnenkant van de broek ter hoogte van de hakken ietsje uitdunnen. Maar let op: ook hier komt de middelmaat weer om de hoek kijken! De spronggewrichten van de Aussie horen namelijk middelmatig gehoekt te zijn. Kom met de schaar verder niet aan de beharing aan borst, buik en broek.
...en na het groomen, met uitgekamde broek, bijgewerkte achterpoten en geknipte staartlijn
Achterhand voor...
Staart
Sinds het couperen van staarten in Nederland verboden is, zien we Aussiestaarten in alle vormen en maten. Van de natural bobs (honden die staartloos worden geboren), kwart staarten, halve staarten, driekwart staarten tot hele staarten. De staart kan vol en bossig, maar ook langer en dunner zijn en al dan niet krullen. Bij gecoupeerde honden of natural bobtails (ook wel nbt's genoemd) wordt de staartlijn geëfileerd. Aan de lange staarten hoeft eigenlijk niets te worden geknipt. Eventueel kan de staartpunt met de efileerschaar iets worden bijgewerkt of, als er erg veel lang of sprieterig haar onder de staart hangt, de staartvlag. Bij kwart of halve staarten is het per Aussie verschillend wat netjes staat, soms ziet het er niet echt goed uit als daar een heel gordijn van haar onder wappert.
Sommige Aussies zullen nooit in de trimsalon komen, simpelweg omdat hun eigenaren het borstel- en kamwerk zelf voor hun rekening kunnen nemen en het haar aan oren en voeten niet hard genoeg groeit om geknipt te moeten worden. Mocht je van een gemakzuchtige Australian Shepherd-bezitter het verzoek krijgen om de beharing aan poten, broek en borst lekker in te korten ('dan blijft hij niet zo lang vies'), houd er dan rekening mee dat het haar door drastisch te knippen alleen maar harder zal gaan groeien en bovendien van structuur kan veranderen (dunner, pluiziger), waardoor de vacht zijn zelfreinigend vermogen verliest.
Finishing touch
Bij Australian Shepherds die naar de show gaan moeten voor iedere tentoonstelling de puntjes even op de i worden gezet. Gebruik als finishing touch voor glans en volume een zachte borstel in combinatie met een coat conditioner of spray, nog simpeler, een lichte waternevel over de vacht. Of de Aussie voor de show moet worden gewassen, is afhankelijk van de conditie van de vacht. Als alleen het wit wat geel of groezelig is, kan worden volstaan met het wassen van buik en poten. Moet de hond helemaal worden gewassen, doe dat dan niet te kort voor een show. Test eerst even uit hoe het haar op de wasbeurt reageert, sommige vachten kunnen namelijk erg fluffy worden. Als de vacht op de rug erg (op)krult kun je hem laten drogen onder een handdoek voor een 'strakker' resultaat.
